Η συσχέτιση της ΔΕΠΥ και της Διαταραχής Προσκόλλησης με τον Χουλιγκανισμό - Μέρος 1ο

Είμαστε στο Βελιγράδι, εγώ και η κοπέλα μου επισκεπτόμαστε την Μύριαμ που θέλει να γνωρίσουμε τον Σέρβο φίλο της, τον Σάσα. Η Μύριαμ, γνωρίζοντας ότι είμαι Εργοθεραπευτής με είχε ενημερώσει ότι ο Σάσα μόλις πρόσφατα διαγνώστηκε με ΔΕΠΥ, αρκετά αργά αν λάβουμε υπόψη ότι είχε συμπτώματα από τότε που ήταν στο δημοτικό σχολείο, αλλά στα μέσα της δεκαετίαςτου '90, η ΔΕΠΥ ήταν έννοια άγνωστη στην πρώην Γιουγκοσλαβία. Ο Σάσα δεν τελείωσε ποτέ το σχολείο, ήταν πάντα σε μπλεξίματα με τους γονείς του και μετο νόμο, αλλά τώρα έχει κάνει μια νέα αρχή και εργάζεται ως οδηγός αστικών λεωφορείων που είναι μια αρκετά σταθερή δουλειά.

Συναντιόμαστε σε μια καφετέρια, παραγγέλνουμε τον καφέ μας, αλλά από την αρχή υπάρχει μια δυσκολία στην επικοινωνία και μια σχετική αμηχανία.

Εν τω μεταξύ, ο Σάσα δεν μιλάει αγγλικά και ελληνικά, εμείς δεν μιλάμε ούτε καταλαβαίνουμε σέρβικα, οπότε πρέπει να μιλήσουμε με τη Μύριαμ που μεταφράζει τα πάντα στον Σάσα. Παρεμπιπτόντως, ο Σάσα είναι σαν γίγαντας. Είναι τεράστιος και μυώδης, αλλά χαμογελάει όλη την ώρα και φαίνεται ευγενικός, παρ’ ότι δεν μιλάει πολύ. Η Μύριαμ είναι εμφανώς ενθουσιασμένη για τη νέα της σχέση.

Κάποια στιγμή, η κοπέλα μου και η Μύριαμ πηγαίνουν στην τουαλέτα, οπότε είμαι μόνος με τον Σάσα και για να σπάσω κάπως τον πάγο αρχίζω την ακόλουθη συζήτηση (θυμηθείτε, δεν μιλάει αγγλικά ή ελληνικά κι εγώ δεν καταλαβαίνω ούτε μιλάω σέρβικα):

- Παρτιζάν ή Ερυθρός Αστέρας; Τον ρωτάω στα αγγλικά πάντα εγω.

- Partizan odok ne umrem, απαντά κοφτά (παρακαλώ χρησιμοποιήστε το Google translate)

- Ultras, ξύλο, ποδόσφαιρο;; Απλά πετάω λέξεις στα αγγλικά ώστε να μου πει κάτι (Εγώ, από το φυζίκ του και από το ιστορικό που μου έχει εκμυστηρευθεί η Μύριαμ, έχω υποψιαστεί πως θα μπορούσε άνετα να είναι πρώην χούλιγκαν αυτός.)

- Ναι, Γκρόμπαρι!!! μου απαντά κάπως περήφανα.

- Όλα καλά του λέω, κατάλαβα.

Όταν τα κορίτσια επιστρέφουν, ψιθυρίζω στο αυτί της Μύριαμ: "Σου έχει πει ποτέ για το παρελθόν του που ήταν Γκρόμπαρι;", "Όχι μου απαντάει η Μύριαμ, τι είναι αυτό;", προφανώς δεν έχει ιδέα για τι πράγμα μιλάω. Στη συνέχεια, ρωτάει τον Σάσα, ο οποίος είναι τώρα ενθουσιασμένος και αρχίζει να μοιράζεται τις ιστορίες του ως χούλιγκαν της ένδοξης ομάδας, της Παρτιζάν Βελιγραδίου l!!

Η Μύριαμ μένει άφωνη. Αυτό που περιγράφει τώρα ο Σάσα είναι απίστευτο. Προκανονισμένα ραντεβού με άλλους οπαδούς για να πλακωθούν στο ξύλο, έρευνες και διώξεις από την αστυνομία, μας λέει για τους φίλους του που έχασαν τη ζωή τους μέσα και έξω από τα γήπεδα ποδοσφαίρου, τις γκανγκστερικού-τύπου δολοφονίες και το ευτυχές τέλος της απόδρασης του από την συμμορία. Η Μύριαμ γυρίζει έντρομη και μας λέει. "Ειλικρινά δεν είχα ιδέα. Δεν θα τον ρωτούσα ποτέ, Νεκτάριε, σε ευχαριστώ πολύ. Αλλά, ας αλλάξουμε θέμα τώρα, σε ικετεύω".

- Περίμενε, της λέω, μια τελευταία χάρη, σε παρακαλώ. Θα μπορούσες μήπως να τον ρωτήσεις τι συμβουλή θα έδινε στον μικρό Σάσα, αν είχε την ευκαιρία, έτσι ώστε να σώσει τον εαυτό του από το να γίνει χούλιγκαν; Καθημερινά δουλεύω με παιδιά και εφήβους με ΔΕΠΥ και θέλω να τους βοηθήσω, με τον καλύτερο τρόπο που μπορώ.

Η Μύριαμ μεταφράζει στον Σασα, κι εκείνος συγκινείται αμέσως και απαντά:

- Δεν πρέπει ποτέ να εγκαταλείψεις το σχολείο, ανεξάρτητα από το πόσο δύσκολο είναι για εσένα, ανεξάρτητα από το πόσο δεν σε καταλαβαίνουν οι δάσκαλοι και οι γονείς σου, και δεν πρέπει ποτέ να εμπιστεύεσαι τους φαινομενικά φίλους που σου ζητούν να κάνεις κακά πράγματα.

Στην πραγματικότητα, αυτό το θέμα, η συσχέτιση των παιδιών ΔΕΠΥ με τον χουλιγκανισμό είχε πάντα μεγάλο ενδιαφέρον για μένα. Υπάρχουν αρκετές μελέτες που συνδέουν τους σκληροπυρηνικούς χούλιγκαν με τη βίαιη συμπεριφορά – όπως η διαταραχή ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ), τα ελλείμματα ρύθμισης συναισθημάτων, η αυξημένη παρορμητικότητα, η συμπεριφορά των αισθητηριακών αναζητητών και οι αντικοινωνικές τάσεις (Lösel and Bliesener, 2003; Piquero et al., 2015; Ράσελ, 2004· Van Hom et al., 2020).

Και εδώ, στο Βελιγράδι, βρίσκομαι μπροστά σε ένα ζωντανό παράδειγμα, οπότε δεν μπορούσα παρά να αναζητήσω μια τεκμηριωμένη ιστορία…

και την μοιράζομαι μαζί σας

ώστε να τη μοιραστείτε κι εσείς με άλλους.